Giresun’un Zeytinlik’i: Gogora Mahallesi

Zeytinlik Mevki, eski dönemde anılan ismiyle nam-ı diğer Gogora Mahallesi… Giresun Lisesi’nde okuduğum yıllarda sık sık kullandığım güzergahımdı. Derse yetişmek için hızlı adımlarla Zeytinlik’in dar sokaklarından okula doğru giderken; her seferinde, 19.yüzyıldan günümüze doğru zamanda yolculuğa çıkaran adeta tarih kokan, Zeytinlik Mahallesi’nin bende yeri ayrıdır.

Tarihi yapısı ile bilinen bu mahallenin yaklaşık iki asırlık evleri vardır. ”Avrupa’ya fındık götüren gemilerin getirdiği ithal malzemelerle inşa edilen evlerde, Marsilya kiremitleri dikkat çeken ithal malzemelerden biridir. ”Zeytinlik Mahallesi’nin önemli özelliklerinden birisi  ”Kitabelere göre en eski 1840’ lı yıllarda inşa edilmiş olan evler, hiçbiri diğerinin ışığına, manzarasına, hava dolaşımına etki etmeyecek şekilde konumlandırılmış olmasıdır.” Bu durumu öğrenince şaşırıyorum 19. yüzyıldan kalma  bir mahallede bu detaylara dikkat edilirken, yani planlı bir şehir yapısından çarpık kentleşmeye doğru nasıl evrile bildik anlam veremiyorum… Zeytinlik Mahallesi zamanın da Giresun’un kalburüstü ailelerinin yaşadığı yerleşim alanıdır. ”Tarihte Rum ahalinin ikamet ettiği mahalledir. Türklerin ise Hacı Hüseyin. Az sayıda Ermeniler ise Çınarlar Mahallesi’nde ikamet ediyor. Bazı mahallerde ise karışık yaşam tarzı olduğunu görmekteyiz.”

Tarihi Zeytinlik evlerinin dikkat çeken bir özelliği de taşların birbirine yapışması için kullanılan şima’dır. Şima kireç, yumurta akı ve suyun karışımıyla oluşan harca verilen isim. Kuvvetli bir karışım olmalı ki evler bunca yıla rağmen hala ayakta… Lise de okuduğum dönemlerde evler tarihine rağmen, metruk yapısı ile kötü görüntü oluştururdu. Son dönemlerde birçok evin restore edilip eski ihtişamlı günlerine kazandırılmaya başlandığını öğrenince mutlu oluyorum. ”Zeytinlik Mahallesi’nde 4’ü anıtsal olmak üzere 85 tescilli yapı bulunmaktadır.” Bu rakam kent merkezindeki tescilli yapıların %60 denk geldiğini öğrenince önemli bir tarihi mahalle olduğunu daha iyi anlıyoruz.

Restorasyon çalışmalarının yanı sıra Zeytinlik evlerini görmeye gelen insanların, orada daha çok zaman geçirmelerini sağlayan kafe , restoran tarzı mekanlarında, bölgeye kazandırılmasının gerekli bir durum olduğunu düşünüyorum. Giresun’a gelen turistlerin Zeytinliğin sokaklarında dolaşmadan şehirden ayrılmamaları lazım zira eski Giresun’un havasını hissede bileceğiniz nadir yerlerden biridir…